Soğutma derecesinden rafların yerleşimine, temizliğinden bakımına buzdolabı kullanmanın da incelikleri var. Beykoz Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü öğretim Üyesi Prof. Dr. Y. Birol Saygı’ndan çok faydalı bilgiler aldık.
Akıllı buzdolabı kullanımı, buzdolabı sıcaklığını önerilen aralıkta tutmayı, buzdolabında yiyeceklerinizi uygun şekilde düzenlemeyi ve temizlemeyi içerir. Bu da size enerji ve para tasarrufu sağlar ve gıda kaynaklı hastalık riskini de azaltır.
Sıcaklıkta Tehlikeli Bölge
Yiyecekler için 5 ile 63°C arasında ki sıcaklık aralığı “tehlikeli bölge” olarak kabul ediliyor. Bu sıcaklık aralığında yiyeceklerin üzerindeki bakteriler insanları hasta edebilecekleri bir noktaya kadar büyüyebiliyor. Yiyecekleri buzdolabında tutup doğru şekilde soğutmak ise bakteri üremesini yavaşlatıyor. Bu nedenle buzdolabınızı 4°C veya altında, dondurucunuzu -18 °C de veya altında tutun.
Termometre İle Ölçün
Buzdolabının verimliliği zaman içinde değişebileceğinden sıcaklığını düzenli olarak kontrol edin. Bunu yapmanın en iyi yolu termometre kullanmak. Meyve ve sebze çekmecesinin üzerindeki alt rafta termometre ile haftada bir kez sıcaklığı kontrol edin. Sıcaklığı sabahları ölçmek en ideal olanı… Buz dolabını serin veya doğrudan güneş ışığı almayan, fırın veya ısı kaynaklarından uzakta konumlandırın.
İlginizi Çekebilir; Buzdolabı Alırken Dikkat Etmenizde Fayda Var!
Sağlıklı Kullanım İçin;
Kapağına iyi bakın:
Kapı contalarını zaman zaman kontrol edin. Contalarda açılma, ezilma çatlama veya kopma varsa değiştirin. Kapağını açmadan içinden ne alacağınıza karar vermek, kapının açık kalma süresini kısaltır. Kapıyı açıp karar vermek ise, kapının uzun süre açık kalması sebebiyle buzdolabınızın sıcaklığının artmasına veya dalgalanmasına neden olur. Elektrikler kesildiğinde kapaklarını açmamak buzdolabı iç sıcaklığını daha uzun süre korur.
Buzdolabında kalabalıktan kaçının:
İdeal olanı her zaman buzdolabınızın yüzde 30’unun boş, 70’nin dolu olması. Yiyecekler arasında yeterince boşluk bırakın. Fazla doldurulan buzdolaplarında soğuk havanın serbestçe dolaşması engelleneceği için yiyecekler uygun şekilde soğutulmaz.
Rafları akıllıca istifleyin:
Raflarınızı ayarlayın ve akıllıca istifleyin. Buzdolabınızın derinliğini kullanmak için düz uzun ve yükseklik sırasına istifteyebilecek kapaklı kaplar kullanın. Cam; görünürlük, hijyen ve sürdürülebilirlik için en iyi kap seçimidir. Kapakları sıkıca kapananları tercih edin.
Etleri alt rafa koyun:
Üst ve orta raflarda tüketime hazır gıdalar, yemekler, süt ürünleri, pişmiş ürünler ve hazır salatalar istifleyin. Alt rafta et ve et ürünlerini, sebzelikte meyve ve sebzeler ile kapı raflarında yumurta ve ambalajlı ürünleri depolayın. Bu, buzdolabındaki sıcaklık dağılımına göre en uygun saklama şeklidir.
Mutlaka etiketleri okuyun:
Satın alma tarihiyle birlikte açılmış yiyeceği etiketleyin ve unutmaktan kurtulun.
Ambalajın üzerindeki talimatlara uyun ve gereken tüm yiyecekleri hemen dondurduğunuzdan emin olun. Buzdolabında çok uzun süre kalmış olabilecek yiyecekleri tüketmeyin.
Sıcak yiyecekleri koymayın:
Yemeğin sıcak olarak buzdolabına konması doğru değil tamamen soğumasını bekleyin. Buzdolabında yiyecekleri mutlaka kapalı kaplarda saklayın.
Koku ve küfe dikkat edin:
Yiyeceklerin üzerin de küf görülüyorsa, kötü bir koku veya diğer bozulma belirtileri varsa ya da bozulduğundan şüpheleniyorsanız tüketmeyin.
Yüksek riskli yiyecekleri tanıyın:
Çiğ et, kümes hayvanları ve balık gibi yiyecekleri ve kan, sıvı gibi bulaştırma riski olan yiyecekleri plastik torbalarda, kapalı kaplarda buzdolabının en alt rafında saklayın. Çünki bu ürünler üst raflara yerleştirildiğinde, damlayarak diğer yiyeceklere mikroorganizmaları bulaştırır.
Yiyecekleri hızlı tüketin:
Yiyecekler buzdolabınızda ne kadar uzun süre saklanırsa, üzerlerindeki mikroorganizmalar o kadar fazla büyür. Bu nedenle düzenli olarak buzdolabını gözden geçirip. Kıyma, kümes hayvanları, balık veya kabuklu deniz ürünleri 1-2 gün, biftek, dana veya kuzu eti 3-5 gün, şarküteri ve makarna salatası gibi hazır yiyecekler 3-5 gün, pişmemiş yumurta (kabuklu) 4-5 hafta buzdolabında saklanabilir.
Sebze ve meyveler nefes alsın:
Buzdolabında temel kural, benzer yiyecekleri beraber saklamaktır. Eti etle, balığı balıkla yan yana koyun. Ancak, sebze ve meyveleri ayrı çekmecelerde saklamak önemlidir. Buzdolabındaki çekmeceler, meyve ve sebzelerin saklanması için nem kontrollü bir bölge oluşturmak üzere tasarlanmıştır. Çok fazla nem biriktiğini fark ederseniz, çekmeceyi birazcık açık bırakarak nem seviyesini düşürün.
İlk giren ilk çıkar kuralını benimseyin:
Yiyecekleri saklarken, “ilk giren ilk çıkar” kuralına uyun. Eve getirdiğimiz yeni yiyecekleri buzdolabınızdaki eski yiyeceklerin arkasına yerleştirirseniz bu kuralı uygulamanız kolaylaşır.
Buzlanmayı çözün:
5 milimetreden daha kalın olduğunda buz çözülmelidir. Buz ısı iletimini, yiyeceklerin soğutulmasını engeller: enerji tükeetimini artırır.
Kötü kokularla mücadele edin:
Iyi kapatılmış cam kapları kullanmak en doğrusu. Kokular ile başa çıkmak için alt rafta açık bir bikarbonat kabı bulundurun ya da sebze çekmecenizin altına biraz bikarbonat serperek üzerini kağıt havluyla örtün. Her üç ayda bir bikarbonatı değiştirin.
Temizliğin inceliklerini öğrenin:
Buzdolabına dökülenleri hemen silin. Kapı kollarını günlük, kapıyı haftada bir kez temizleyin. Her üç ayda bir tamamen boşaltarak ve raf, çekmece gibi tüm parçaları çıkararak, sıcak su ve az miktarda bulaşık deterjanıyla temizleyin ve deterjan kalıntısı kalmamasına dikkat edin. Derinlemesine temizlemeye ihtiyaç varsa özellikle inatçı lekelerden kurtulmak için dış fırçası ve suyla karıştırılmış bikarbonat kullanın.
Sadece içini değil dışını da temizleyin:
Buzdolabının arkasını ve altını da mutlaka temizleyin. Buzdolabının arkasındaki metal kafes (yoğunlaştıncı) ve altındaki kompresörün üzerinde biriken yağlı kir ve tozların temizliği çok önemlidir.
