Antik dönem Anadolu’nun binlerce yıllık geçmişini dünya kültür mirasına kazandıracak gelecek nesillere güvenle taşınması için arkeolojik çalışmalara desteğini sürdüren Türkiye iş Bankası, İzmir’deki Teos’tan Aydın’daki Nysa’ya; Gaziantep’teki Zeugma’dan Muğla’daki Stratonikeia’ya ve Antalya’daki Patara’ya kadar ülkemizdeki önemli kazı ve araştırma çalışmalarını destekliyor.
- Adalar Türkiye’nin Tatil Cenneti
- Ağaç Evler ile Doğal Hayat
- Feng Shui Etkisini Yakalamak İçin
- Kampçılık – Yaz Aylarının Tatil Alternatifi
ZEUGMA MUZALAR EVİ
Gaziantep’in Nizip ilçesinde Birecik Baraj Gölü kıyısında bulunan Zeugma Antik Kentinde 1987 yılında başlatılan kazılar bünyesinde “Muzalar (Esin Perileri) Evi” adında bir yapı tespit edildi. Dönemin zengin ve kültürlü bir ailesine ait olduğu düşünülen, mozaiklerle donanmış bu evdeki 9 fresk; yazarlar, şairler, müzisyenler, tarihçiler ve filozoflar için resmedilen ilham perilerini simgeliyor. Fırat Nehri kıyısındaki Belkıs Mahallesi’nde yer alan Zeugma Antik Kentinde, 2007’den beri devam eden kazı çalışmalarında ortaya çıkarılan Muzalar Evi, zengin mimari dekorasyonu, iyi korunmuş mozaik ve freskleriyle Zeugma’daki en önemli Roma konut örneklerinden biri olarak gösteriliyor. Türkiye İş Bankası’nın katkı sağladığı ve Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih – Coğrafya Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyelerinden Prof. Dr. Kutalmış Görkay’ın kazı başkanı olarak yürüttüğü Muzalar Evi kazısı 2019 yılında tamamlandı.
PATARA ANTİK KENTİ
Ülkemizin önemli ören yerleri arasında yer alan Patara Antik Kentinde kazılar 1988 yılında başlatıldı. 1988-2008 yılları arasında Akdeniz Üniversitesi Fen – Edebiyat Fakültesi Klasik Arkeoloji Bölümü öğretim görevlilerinden Prof. Dr. Fahri Işık kazı başkanı olarak görevlendirildi, 2009 yılından itibaren ise başkanlık görevini Prof. Dr. Havva İşkan Işık üstleniyor. Kazı çalışmalarıyla alanda 2 km uzunluğunda bir antik liman için düzenleme yapılması ve limanın ülkemiz kültür-turizm hayatına kazandırılması planlanıyor. Deniz fenerinin kule kısmının onarılması, Dünya Anıtlar Fonu tarafından “tehlike altındaki çok değerli yapılar” listesine alınan Korinth Tapınağı’nın restorasyonu, antik tiyatronun onarılması, küçük hamam yapısının restore edilerek müze haline getirilmesi ve limanda bulunan hamamın onarılması hedefleniyor. Kazı alanı içerisinde dünyanın en eski deniz feneri olduğu bilinen ve Piri Reis’in yazıtlarında bahsi geçen “Patara Deniz Feneri” ve “Yol Kılavuz Anıtı” (Milliarium Lyciae) gibi eserlerin yanı sıra 1905 yılına ait ilk Osmanlı Telsiz İstasyonu olma özelliğine sahip bir külliye de bulunuyor.
STRATONIKEIA ANTİK KENTİ
Antik Karia bölgesinin en önemli merkezlerinden olan ve Muğla’nın Yatağan ilçesinde bulunan, 17. yüzyıldan itibaren yerli ve yabancı pek çok seyyah ve araştırmacının uğradığı yerlerden olan Stratonikeia Antik Kenti, ülkemizde farklı uygarlıkların izlerini taşıyan nadir yerlerden biri olarak dikkat çekerken, Helenistik Dönem öncesinde Karialılar’ın toplandığı yer olarak bilinip, Antik Dönem ile Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemi yapıları aynı anda görülebiliyor. İlk bilimsel kazıların 1 Ağustos 1977 tarihinde Prof. Dr. Yusuf Soysal başkanlığında bir ekip tarafından başlatıldığı, 2008 yılından itibaren Prof. Dr. Bilal söğüt başkanlığında bir ekip tarafından yürütülen Stratonikeia’daki en eski buluntular, MÖ 3 bine kadar gidiyor. Yazılı bilgiler ve yerleşimle ilgili buluntular, MÖ 2. bin sonlarına ait. Antik yazarlardan Herodotos, Strabon, Pausanias ve Bizanslı Stephanos’un aktardıklarına göre, burada Helenistik Dönem öncesine ait bir yerleşmenin bulunduğu biliniyor. Kentte; aralarında agoralar, hamamlar, latrina ve tapınakların da olduğu pek çok antik yapının yanı sıra, 14-15. yüzyıla uzanan Beylikler Dönemi Türk Hamamı da bulunuyor.
TEOS ANTİK KENTİ
İzmir’in Seferihisar ilçesi Sığacık Mahallesi’nde küçük bir yarımadanın kıstağında kurulup gelişen Ionia Bölgesi’nin 12 kentinden biri olan, tarihi MÖ 1000 yıllarına kadar uzanan ve 65 hektarlık alan üzerine kurulu antik liman kenti Teos‘ta Türk bilim insanlarının kazı ve araştırmaları 1960’lı yıllarda gerçekleşti. 2010 yılında yeniden başlayan kazı, araştırma, koruma ve onarım çalışmaları, Ankara Üniversitesi, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Musa Kadıoğlu başkanlığında devam ediyor. Yarımadanın ortasındaki akropol ile güney limanı arasında yaklaşık 3,7 km uzunluğunda, iyi korunmuş durumda olan Hellenistik dönem kent surunun çevrelediği Teos’un içerisinde Hellenistik ve Roma Dönemi kalıntıları, Dionysos Tapınağı, Agora, Tiyatro ve Antik Liman yapıları yer alıyor. Türkiye İş Bankası, 2018 yılından beri Teos’ta devam eden kazı çalışmalarına katkı sağlıyor. Arkeolojik kazılarla, Teos’un en önemli yapılarından biri olan ve Helenistik dönem kent surunun içerisinde bulunan Dionysos Tapınağı’nın tamamen gün yüzüne çıkarılması hedefleniyor.
NYSA ROMA MİMARİSİ
Antik Karia bölgesinde Helenistik dönemde, MÖ 3. yüzyılın ilk yarısında Seleukos’un oğlu 1. Anthiochos Soter tarafından kurulan ve günümüzde Aydın / Sultanhisar’da bulunan Nysa, özellikle Roma döneminde gelişmiş bir kent haline geldi. Eğitimini Nysa’da tamamlayan ünlü coğrafyacı Strabon (MÖ 64 – MS 21) ve Bizanslı tarihçi Stephanos’un (MS 6. yüzyıl) anlattıklarından kuruluşu hakkında bilgi edinilen Nysa’da eğitim amaçlı kullanılan gymnasium ile Anadolu’nun iyi korunan örneklerinden biri olan kütüphane dikkat çeken yapılar arasında. Kentin topografyaya uyumlu bir şekilde sel sularının açtığı vadiye inşa edilmiş yapıları, tiyatrosu, stadionu, tüneli ve 3 köprüsü Roma mimari ve mühendisliğinin en güzel örnekleri arasında yer alıyor. Türkiye iş Bankası tarafından 2019 yılından bu yana destek verilen Nysa’daki kazı çalışmalarında, kentin ana caddesi olan Sütunlu Cadde’nin doğu kesimi ortaya çıkarılması hedefleniyor. 2020 yılında Sütunlu Cadde kazılarında anıtsal bir çeşme de bulundu.
